Αξιοθέατα

Αξιοθέατα της Πάρου

Η Παροικία είναι η πρωτεύουσα του νησιού με το μεγαλύτερο παραδοσιακό οικισμό από όλα τα Κυκλαδονήσια. Αξίζει να επισκεφτεί κανείς τα πολυάριθμα ιστορικά και πολιτιστικά σημεία του νησιού.

Παναγία Εκατονταπυλιανή

O ιερός ναός της παναγίας Εκατονταπυλιανής βρίσκεται στην Παροικία, πρωτεύουσα της Πάρου, σε μικρή απόσταση από το λιμάνι της. Είναι ένας από τους αρχαιότερους και καλύτερα διατηρημένους χριστιανικούς ναούς, που βρίσκονται στην ελεύθερη ελληνική γη. Κάτω από τις εντυπωσιακές καμάρες του ναού της οι προσευχές των πιστών ανεβαίνουν στα ουράνια εδώ και 17 αιώνες. Χτισμένος από τρεις βυζαντινούς αυτοκράτορες. Το μοναδικό αυτό μνημείο του χριστιανισμού μαρτυρά στον κόσμο τη δική του ιστορία. 

17 αιώνες αργότερα  και παρά τις κακουχίες, ο ναός της Παναγίας στέκει αγέρωχος και εντυπωσιακός δίπλα στο λιμάνι της Παροικίας. Είναι το καλύτερα διατηρημένο πρωτοχριστιανικό μνημείο της Ελλάδας. Ο ναός λειτουργεί ως τόπος λατρείας και προσευχής από τον 4ο αιώνα. Η όμορφη αυτή γωνιά του Αιγαίου έχει την τιμή να φιλοξενεί  τον αρχαιότερο καθεδρικό ναό στον κόσμο εν λειτουργία και αποτελεί πόλο έλξης χιλιάδων προσκυνητών κάθε χρόνο. 

Το 326 η μητέρα του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ελένη τέθηκε επικεφαλής μεγάλης εκστρατείας για την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού. Μια μεγάλη τρικυμία όμως ανάγκασε το βυζαντινό στόλο να βρει καταφύγιο στο λιμάνι της Πάρου. Όταν η Ελένη αποβιβάστηκε από το πλοίο της αναζήτησε έναν χριστιανικό ναό για να προσευχηθεί. Έτσι κατέληξε στον μικρό ναό της Παναγίας και ζήτησε τη βοήθεια της να ολοκληρώσει την αποστολή της. Εκεί υποσχέθηκε στην Παναγία την κατασκευή ενός μεγαλοπρεπούς ναού αφιερωμένο σε Εκείνη όταν θα έβρισκε τον Τίμιο Σταυρό.  Το τάμα αυτό όμως δεν πραγματοποιήθηκε γιατί η Ελένη εκοιμήθη και το έργο ανέλαβε ο γιός της Κωνσταντίνος. 

Το εσωτερικό του ναού γεμίζει με δέος τον πιστό. Οι τέσσερεις θόλοι του δίνουν το σταυροειδές του σχήμα, ενώ στο κέντρο ο τεράστιος τρούλος φαντάζει σαν μια πύλη προς τον ουρανό. Στα τέσσερα τρίγωνα που στηρίζουν τον τρούλο, κρύβεται μια ακόμη σχέση του ναού με τη θρυλική Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης. Μορφές αγγέλων έχουν απεικονιστεί στα δύο από τα τέσσερα τρίγωνα. Κάτω ακριβώς από τον τρούλο σώζονται δύο κολώνες του αρχαίου γυμναστηρίου πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε ο ναός της Παναγίας. 

Αρχαιολογικό μουσείο 

 Η Πάρος έχει να επιδείξει πλούσια ιστορία που ξεκινά από τα βάθη των αιώνων. Οι πολύτιμες αρχαιότητες που έχει φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη αποδεικνύουν την τεράστια συμβολή του νησιού στον πολιτισμό, στις τέχνες και τα γράμματα.

Τα αρχαιότερα ευρήματα χρονολογούνται στα τέλη της 5ης χιλιετίας προ Χριστού και βρίσκονται στο αρχαιολογικό μουσείο του νησιού πίσω από τον ναό της Παναγίας Εκατονταπυλιανής.  

Στον αρχαιολογικό χώρο βρίσκονται σημαντικά ευρήματα  Νεολιθικά, Πρωτοκυκλαδικά, Μυκηναϊκά, Γεωμετρικά, Αρχαϊκά, Κλασικά, Ελληνιστικά, καθώς και Ρωμαϊκά γλυπτά, αρχιτεκτονικά μέλη, τεφροδόχοι, ψηφιδωτό δάπεδο ρωμαϊκών χρόνων κ.ά.

Φράγκικο κάστρο

Το Φραγκοκάστελο χτίστηκε τον 13ο αι. αμέσως μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1204, από τον Βενετό Δούκα της Νάξου Μάρκο Σανούδο, με σκοπό την προστασία της πόλης από τις αλλεπάλληλες πειρατικές επιδρομές και τους κατακτητές. Μελετητές πιστεύουν ότι το κάστρο οικοδομήθηκε με τα απομεινάρια των αρχαίων ιερών που βρίσκονταν διάσπαρτα μέσα και γύρω από το νησί της Πάρου. Είναι ένα ιδιαίτερα εντυπωσιακό οικοδόμημα, καθώς αρχαίες κολώνες και μάρμαρα, μαζί με ένα εκκλησάκι, βρίσκονται ενσωματωμένα στο μοναδικό σωζόμενο τοίχο του. Αξίζει να το επισκεφτείτε και να απολαύσετε μαζί του την πανοραμική θέα της Παροικιάς που κόβει την ανάσα.

Ασκληπιείο

Σε μια από τις πιο όμορφες τοποθεσίες στην Πάρο, με καταπληκτική θέα προς το ανοιχτό Αιγαίο, βρίσκονται τα ερείπια του ναού, που ήταν αφιερωμένος στον Ασκληπιό, το θεό της Ιατρικής. Το Ασκληπιείο, είναι σκαρφαλωμένο στο λόφο της Αγίας Άννας, αποδεικνύοντας, για μία ακόμη φορά ότι οι αρχαίοι Έλληνες, δεν έχτιζαν όπου κι όπου τα λατρευτικά ιερά τους, αλλά επέλεγαν πάντοτε την πλέον ιδανική θέση.

Το ιερό ήταν υπαίθριο, μια σχετικά διαδεδομένη πρακτική στην Πάρο, χτισμένο πάνω σε ένα λόφο, γνωστό σήμερα ως λόφος της Αγίας Άννας, γύρω από μία πηγή, με το κατάλευκο, διαφανές μάρμαρο της Πάρου.

Πρόκειται για ένα ορθογώνιο οικοδόμημα των ύστερων κλασικών χρόνων (4ος αι. π.Χ.), επιφάνειας 45μ. επί 15μ., του οποίου σήμερα επιβιώνουν κάποια αρχιτεκτονικά μέλη τα οποία μπορείτε να θαυμάσετε. Ο ναός στη στενή του πλευρά είχε στοές ενώ η λατρεία πραγματοποιείτο σ’ ένα βωμό στο μέσο του ανοιχτού ναού.

Στην ίδια τοποθεσία ανακαλύφθηκαν ίχνη και ενός ακόμη ναού, που ήταν αφιερωμένος στον Πύθειο Απόλλωνα.

Κοιλάδα με τις πεταλούδες

Η Κοιλάδα με τις Πεταλούδες βρίσκεται στην περιοχή Ψυχοπιανά και για να φτάσετε αρκεί να πάρετε τον περιφερειακό που ξεκινά από την Παροικιά με κατεύθυνση νοτιοδυτικά. Ο δρόμος είναι πολύ καλός ενώ στην πορεία σας, που δε θα ξεπεράσει τα 5 χιλιόμετρα, θα συναντήσετε και το μοναστήρι Χριστός του Δάσους και την επιβλητική, κατάλευκη εκκλησία του Αγίου Αρσενίου, προστάτη του νησιού.

Ακολουθώντας τα φροντισμένα μονοπάτια με τα τόξα θα τριγυρίσετε μέσα στην κοιλάδα και θα απολαύσετε τη φυσική ομορφιά. Αγριελιές, συκιές, κορομηλιές, αχλαδιές και δεκάδες άλλα δέντρα έχουν κατακλυστεί από τις καφετί πεταλούδες, που γαντζωμένες στους κορμούς δίνουν έναν άλλον τόνο με τις χαρακτηριστικές πινελιές των φτερών τους.

Πολλές απ’ αυτές ξεχύνονται σαν σμήνος γύρω σας, πιθανότατα θέλοντας να ξεμουδιάσουν μετά από τόση ώρα ακινησίας. Και τότε θα δείτε να ξετυλίγεται μπροστά σας ένα θέαμα ανεπανάληπτο: οι καφέ πεταλούδες εμφανίζονται μπροστά σας με όλη τη μεγαλοπρέπεια των κατακόκκινων αποχρώσεων που έκρυβαν μέχρι πριν από λίγο τα διπλωμένα φτερά τους.

Ο περίπατος σας στα πέτρινα μονοπάτια, υπό των ήχο των τρεχούμενων από τις κρήνες νερών, μπορεί να κρατήσει όσο εσείς θέλετε. Αν κουραστείτε μπορείτε να ξεκουραστείτε στο συμπαθητικό αναψυκτήριο όση χρειάζεστε προκειμένου να ξεκινήσετε τη βόλτα σας από την αρχή.

Αρχαίο λατομείο στο Μαράθι

Ένας ακόμη πολύτιμος θησαυρός που κρύβεται στα σπλάχνα του αιγαιοπελαγίτικου νησιού είναι το παριανό μάρμαρο που στην αρχαιότητα αποκαλούσαν λιγνίτη εξαιτίας της μεγάλης διαφάνειας του  αλλά και εξαιτίας των λυχνιών που κρατούσαν οι εργάτες κατά τη διαδικασία της εξόρυξης. 

Στα ανατολικά του γραφικού οικισμού Μαράθι και σε απόσταση 5 χιλιομέτρων βορειοανατολικά από την Παροικία, βρίσκονται τα αρχαία υπόγεια λατομεία μαρμάρου της Πάρου.

Η εξόρυξη του μαρμάρου ξεκίνησε από την πρωτοκυκλαδική εποχή (3200 π.Χ. – 2000 π.Χ). Από εδώ έβγαινε το περίφημο παριανό μάρμαρο, κύρια πηγή πλούτου για την Πάρο σε όλες τις περιόδους της ιστορίας, χρησιμοποιήθηκε στην αρχιτεκτονική και κυρίως στη γλυπτική των κλασικών χρόνων.

Η “παρία λίθος”, όπως ήταν γνωστό το παριανό μάρμαρο κατά την αρχαιότητα, αποτέλεσε σημαντική πηγή ανάπτυξης για το νησί από τον 7ο π.Χ. αιώνα, που ξεκίνησε η συστηματική εξόρυξη και εκμετάλλευσή του. 

Με το μοναδικής ποιότητας περιζήτητο αυτό μάρμαρο, λευκό και καθαρό, σχεδόν διάφανο, δημιουργήθηκαν από τους μεγαλύτερους γλύπτες διαφόρων εποχών σπουδαία έργα της κλασικής αρχαιότητας, όπως τα περίφημα κυκλαδικά ειδώλια, η Αφροδίτη της Μήλου, ο Ερμής του Πραξιτέλη, η Νίκη της Σαμοθράκης, οι Κόρες της Ακρόπολης, η Νίκη της Δήλου, ο ναός του Απόλλωνα και ο θησαυρός των Σιφνίων στους Δελφούς, ο ναός του Δία στην Ολυμπία, ο ναός του Απόλλωνα στη Δήλο, και πολλά από τα εκθέματα του αρχαιολογικού μουσείου της Πάρου.

Γενικά, υπολογίζεται ότι από το παριανό μάρμαρο είναι κατασκευασμένα το 70% των γλυπτών των Αιγαιοπελαγίτικων νησιών. Ακόμα και ο Ναός του Σολομώντα λεγόταν ότι κατασκευάστηκε από το μάρμαρο της Πάρου!

Ενετικό κάστρο Νάουσας

Το βενετσιάνικο κάστρο της Νάουσας της Πάρου βρίσκεται μπροστά στο λιμανάκι της Νάουσας, χτισμένο πάνω σε μια ξέρα, ανάμεσα σε πολύχρωμα καϊκια, παραθαλάσσια καφέ και γραφικές ψαροταβέρνες. Το Βενετσιάνικο κάστρο ή Καστέλι, ένας άλλοτε άγρυπνος φρουρός της πόλης, στέκει μισοβυθισμένο στην ανατολική άκρη του λιμανιού με τους λιμενοβραχίονές του ορατούς κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.  Ένα μοναδικό βενετσιάνικο κειμήλιο του 15ου αιώνα, έργο της δυναστείας των Σομμαρίπα, που αν και θαλασσοδαρμένο, παραμένει ένα ξεχωριστό στολίδι στο νησί. 

Λαογραφικό μουσείο στην Αλυκή

Το μουσείο αυτό, που βρίσκεται στην είσοδο της κ, ένα γραφικό ψαροχώρι στο νοτιότερο άκρο της Πάρου, φιλοξενεί έργα του αυτοδίδακτου λαϊκού καλλιτέχνη Μπενέτου Σκιαδά. Δεξιοτέχνης στις κατασκευές, ο Μπενέτος Σκιαδάς έχει δημιουργήσει εκπληκτικές μινιατούρες, με σπουδαιότερες αυτές των καραβιών όλων των ιστορικών περιόδων. Ο καλλιτέχνης συμμετείχε σε διάφορους διαγωνισμούς και βραβεύτηκε. Στον αύλειο χώρου του μουσείου εκτίθενται σε μικρογραφία, ομοιώματα του Κάστρου της Παροικίας, του μοναστηριού της Παναγίας Χοζοβιώτισσας, ενός Τηνιακού περιστεριώνα, της Παναγίας της Τήνου και άλλων θεμάτων του Κυκλαδίτικου τοπίου.